Về Đặng Đình Bách

Đặng Đình Bách đã cống hiến cuộc đời mình để bảo vệ cộng đồng khỏi ô nhiễm môi trường sống, loại bỏ rác thải nhựa và hỗ trợ Chính phủ Việt Nam chuyển đổi sang năng lượng công bằng. Ông đã thực hiện nhiều cuộc tuyệt thực để phản đối bản án của mình và việc Việt Nam sử dụng luật thuế mơ hồ để bịt miệng các nhà lãnh đạo môi trường và khí hậu.

Ông Bách khởi xướng và lãnh đạo Trung tâm Nghiên cứu Luật và Chính sách Phát triển Bền vững, một tổ chức phi chính phủ giúp cộng đồng sử dụng sức mạnh của luật pháp để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Ông Bách đã có công trong việc đưa ra đánh giá về Luật Bảo vệ Môi trường của quốc gia, giúp Việt Nam thông qua luật đầu tiên hạn chế sản xuất và nhập khẩu nhựa, cấm sử dụng chất amiăng và làm việc để giảm quy mô kế hoạch mở rộng than của đất nước. Ông cũng đã giúp đào tạo và tư vấn cho hơn 100 luật sư trẻ.

  • Giúp cho các cộng đồng có thêm quyền trong việc bị ảnh hưởng bởi nhà sản xuất thuốc trừ sâu Nicotex đổ chất thải công nghiệp bất hợp pháp.

  • Vận động cho những sửa đổi pháp lý quan trọng đối với chính sách và quy định về nhựa của Việt Nam.

Trước khi bị bắt tùy tiện, ông Bách:

  • Lãnh đạo mười bảy ngày hành động chống lại sự phụ thuộc vào điện than của Việt Nam (tháng 2 - tháng 3 năm 2021).

  • Đào tạo đội ngũ luật sư cộng đồng tâm huyết với việc bảo vệ môi trường.

Ông Bách bị bỏ tù sau khi lãnh đạo chiến dịch giảm sự phụ thuộc vào than của Việt Nam.

Nhiều vi phạm nhân quyền đã xảy ra trong vụ án của ông Bách, từ buổi sáng ông bị bắt khi chính quyền ập vào nhà ông mà không có lệnh bắt giữ, đến việc ông không được nói chuyện với gia đình hoặc luật sư của mình vào những tháng trước phiên tòa xét xử ông. Phiên tòa không cho những người quan sát tham dự, kể cả cả gia đình của ông Bách và các đại sứ quán nước ngoài có yêu cầu. Nhưng có lẽ điều tệ hại nhất là việc tòa án từ chối nghe lời bào chữa của ông Bách.

Bản án 5 năm dành cho ông Bách vượt quá mức đề xuất của bên công tố là 3 năm vì ông không chịu nhận tội. Ông đã bị từ chối quyền được tiếp xúc với luật sư của mình để chuẩn bị cho phiên xử phúc thẩm.

Theo các chuyên gia pháp lý, vụ án của ông Bách đã không tuân theo quy trình chuẩn về trốn thuế, mà trong đó một người ban đầu sẽ bị điều tra và sau đó mới bị cơ quan thuế đưa ra mức phạt.

Vào tháng 6, Nhóm làm việc về giam giữ tùy tiện của Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc đã đưa ra ý kiến liên quan đến việc bỏ tù ông Bach, cho rằng đây là hành vi “vi phạm luật pháp quốc tế” và bày tỏ lo ngại về “vấn đề mang tính hệ thống với việc giam giữ tùy tiện” đối với những người bảo vệ môi trường ở Việt Nam.

LHQ cũng kêu gọi Chính phủ Việt Nam sửa đổi các quy định thuế mơ hồ và rộng rãi do chúng có tác động tiêu cực đến xã hội dân sự và khả năng hoạt động của các hiệp hội phi chính phủ trong nước.

Đặng Đình Bách chào cộng đồng uy tín giải thưởng đoàn kết

Giải thưởng Paul K. Feyerabend năm 2023 được trao cho Bach để nêu bật công việc của ông như một tấm gương về tinh thần đoàn kết cộng đồng và với hy vọng rằng các nhà chức trách Việt Nam giác ngộ sẽ nhận ra rằng những người như ông là tài sản to lớn đối với bất kỳ quốc gia nào. Vì hoàn cảnh đặc biệt nên giải thưởng này mang theo sự ngưỡng mộ và đoàn kết đối với ông Bách dù không có phong bì tài chính. Quỹ Feyerabend vẫn hy vọng rằng việc xem xét tích cực trường hợp của Bach sẽ giúp Bach khôi phục lại gia đình và công việc, điều rất quan trọng đối với tương lai của Việt Nam.